Cyberveiligheid in het MKB

Inleiding

In het digitale tijdperk is cyberveiligheid een essentieel onderdeel van bedrijfsvoering, ook voor het midden- en kleinbedrijf (MKB). Toch zien we dat veel ondernemers hun digitale beveiliging niet als topprioriteit beschouwen. Dit maakt hen kwetsbaar voor uiteenlopende dreigingen, zoals ransomware aanvallen, datalekken, phishing en bedrijfsspionage. Grote bedrijven hebben vaak gespecialiseerde IT-teams en budgetten om hun cybersecurity op peil te houden. MKB-bedrijven daarentegen hebben deze luxe vaak niet en vertrouwen op verouderde systemen of standaardoplossingen zonder maatwerk. In deze blogpost duiken we diep in de belangrijkste cybersecurity uitdagingen en risico’s voor het MKB en geven we praktische adviezen om hiermee aan de slag te gaan.

Wachtwoordenbeleid

Een van de meest basale, maar vaak genegeerde aspecten van cyberveiligheid is het wachtwoordenbeleid. Medewerkers gebruiken nog te vaak eenvoudige wachtwoorden of hergebruiken dezelfde wachtwoorden voor meerdere accounts. Cybercriminelen maken hier dankbaar gebruik van met technieken zoals brute force-aanvallen en credential stuffing (waarbij eerder gelekte wachtwoorden opnieuw worden gebruikt).

Een goed wachtwoordenbeleid houdt in dat wachtwoorden lang, uniek en complex zijn. Denk aan een combinatie van hoofdletters, kleine letters, cijfers en speciale tekens. Daarnaast is het raadzaam om regelmatig wachtwoorden te vernieuwen en oude accounts die niet meer worden gebruikt, te verwijderen.

Tip: Overweeg het gebruik van een wachtwoordmanager, zodat medewerkers niet zelf ingewikkelde wachtwoorden hoeven te onthouden. Tools zoals Keepass kunnen automatisch veilige wachtwoorden genereren en veilig opslaan.

Gebruik van 2FA/MFA

Twee- of multi-factorauthenticatie (2FA/MFA) is een van de krachtigste manieren om ongeautoriseerde toegang te voorkomen. Dit zorgt ervoor dat er naast het wachtwoord nog een extra stap nodig is, zoals een code via sms, een authenticator app of biometrische herkenning.

Bij veel cyberaanvallen komen wachtwoorden op straat te liggen. Zonder een extra verificatiestap kunnen hackers dan direct inloggen. Door MFA te activeren, wordt dit risico aanzienlijk kleiner. Veel online diensten bieden dit tegenwoordig aan, maar bedrijven moeten ervoor zorgen dat medewerkers dit ook daadwerkelijk inschakelen.

Back-ups van data

Een van de grootste fouten die bedrijven maken, is het niet hebben van een gedegen back-upstrategie. Data is het kloppende hart van vrijwel elke onderneming. Ransomware, hardwarestoringen of menselijke fouten kunnen leiden tot permanent dataverlies. Regelmatige back-ups zijn daarom onmisbaar.

Een goede back-upstrategie omvat:

• Dagelijkse automatische back-ups van essentiële bestanden.
• Opslag op meerdere locaties: lokaal én remote.
• Encryptie van back-ups om te voorkomen dat ze bij diefstal bruikbaar zijn.

Data op niet-beveiligde laptops (encryptie en wachtwoorden)

Veel medewerkers nemen laptops mee naar huis of werken op locatie. Zonder de juiste beveiligingsmaatregelen vormt dit een groot risico. Denk aan verloren of gestolen laptops met vertrouwelijke gegevens.

Encryptie is hierbij de sleutel. Met tools zoals BitLocker (Windows) of FileVault (Mac) worden de gegevens op een apparaat versleuteld. Hierdoor kan iemand zonder wachtwoord niet zomaar bij de bestanden, zelfs niet als de harde schijf fysiek wordt verwijderd.

Regelmatig testen van back-ups

Back-ups maken is één ding, maar weten dat ze werken is minstens zo belangrijk. Het komt vaak voor dat bedrijven pas bij een ramp ontdekken dat hun back-up corrupt of incompleet is.

Regelmatig testherstel uitvoeren, bijvoorbeeld eens per kwartaal, helpt om te controleren of alle cruciale gegevens goed zijn opgeslagen en snel teruggezet kunnen worden. Zorg ook voor een herstelplan, zodat medewerkers weten wat ze moeten doen als er gegevensverlies optreedt.

Data in de cloud of juist lokaal?

De keuze tussen data lokaal opslaan of in de cloud brengt voor- en nadelen met zich mee. Cloudoplossingen zoals Microsoft 365, Google Drive en Dropbox bieden flexibiliteit en toegankelijkheid, maar vereisen een sterk beveiligingsbeleid. Denk aan toegangsbeheer, encryptie en monitoring.

Lokale opslag biedt meer controle en werkt ook zonder internetverbinding. Wel is er meer technische kennis nodig om een lokaal netwerk veilig te houden. Voor de meeste MKB-bedrijven biedt een hybride aanpak de beste balans: gevoelige data lokaal en minder kritische gegevens in de cloud.

Updatebeleid en patches van software

Verouderde software is een goudmijn voor hackers. Kwetsbaarheden in oude versies van programma’s en besturingssystemen worden vaak misbruikt in aanvallen. Daarom is een strikt updatebeleid noodzakelijk.

• Automatische updates inschakelen waar mogelijk.
• Regelmatige controles op alle apparaten om te zorgen dat alle software up-to-date blijft.
• Legacy-systemen (verouderde software die niet meer ondersteund wordt) vervangen.

Geen expertise of budget om dit goed aan te pakken

Cybersecurity vraagt om kennis en middelen die niet ieder MKB-bedrijf in huis heeft. Externe partijen kunnen hier uitkomst bieden. Denk aan managed security providers (MSP’s) die netwerkbeveiliging, monitoring en updates uit handen nemen.

Vertrouwen in grote leveranciers: is dit wel terecht?

Veel bedrijven vertrouwen blind op grote leveranciers zoals Microsoft, Google en Amazon voor hun IT-omgeving. Hoewel deze partijen doorgaans goed beveiligd zijn, blijft het de verantwoordelijkheid van de ondernemer om de juiste instellingen te kiezen. Misconfiguratie leidt nog steeds tot datalekken.

Weinig gebruik van goede opensource alternatieven

Er zijn uitstekende, kosteneffectieve open source-oplossingen zoals Nextcloud, KeePass en pfSense, maar deze vereisen meer technische kennis om correct in te stellen. MKB-bedrijven laten kansen liggen door dit niet te benutten.

Niet kunnen inschatten van externe diensten

Veel digitale diensten beloven veiligheid, maar zonder kennis is het lastig te controleren of ze dit ook waarmaken. Bedrijven zouden contracten kritisch moeten bekijken en eisen dat leveranciers hun beveiligingsmaatregelen onderbouwen.

Afbreukrisico bij datalek en dataverlies

De impact van een datalek is enorm. Behalve reputatieschade en klantverlies, kunnen boetes van de Autoriteit Persoonsgegevens fors oplopen. Daarnaast lopen bedrijven kans op juridische claims. Preventie is vele malen goedkoper dan genezen.

Conclusie

Cyberveiligheid in het MKB wordt nog te vaak onderschat. De risico’s zijn reëel en de gevolgen kunnen desastreus zijn. Door een gedegen strategie en bewustwording te creëren, kunnen bedrijven hun digitale weerbaarheid aanzienlijk verbeteren.

Ik help je graag om de risico’s in kaart te brengen en een verbeterplan op te stellen. Klik HIER om direct een afspraak te maken.